کمال و سعادت بدن انسان صحت و حیات آن است و رعایت تدابیر حفظ سلامتی، اگرچه که جمع نفس و بدن همیشگی نیست، اما توجه به آن دو، به بهترین وجه لازم است. زیرا کسی که مواظب تدبیر حفظ الصحه با همه شرایط آن شود، حتما به عمر طبیعی که آن یک صد و بیست سال است میرسد.
بدان كه علم حفظ سلامتی به دو قسم تقسیم مى گردد :
اول : علم به تدبير بدنهای صحيحه است به اقسامها و اين را علم حفظ الصحه نامند.
دوم: علم به تدبير بدنهای مريضه است و اين را علم علاج(درمان) خوانند و حفظ الصحه از بزرگترین و مهمترین مطالب ضروريه اين فن است و موضوع علم طب همين صحت بدن انسان است و انسان مركّب است از بدن و نفس و از براى هريك سعادتى است.
چگونه سلامتی خود را حفظ کنیم؟
طب حرفه ایست که طبیب از آن استفاده کرده تا اگر شخص سالم بود، سلامتی را برای او حفظ کرده و هنگامی که بیمار شد سلامتی را با تدابیر صحیح در حد امکان به فرد بازگرداند.
چگونه این امر ممکن میشود ؟
با دور کردن چیزهای مضر و نزدیک کردن چیزهای سودمند به فرد یا افراد.
بنابراین با کسب علم اسباب السته یا سته ضروریه که در قالب حفظ الصحه هستند، می توان علم آنرا کسب کرد که چه چیزهای سودمند است تا آن را به فرد نزدیک کرد و چه چیزهای مضر، که آن را از شخص دور کرد، که این شش اصل عبارتند از :
-
هوا
یکی از مهمترین اصولی ست که در در تدابیر حفظ سلامتی در طب سنتی به آن پرداخته شده و متاسفانه به استثنای برخی از شهر و روستا ها اکثر شهرها، خصوصا کلان شهرها از هوای مطبوع بی بهره اند جدا از اینکه چهار کیفیت سردی، گرمی ، تری و خشکی موقعیت جغرافیایی، پستی و بلندی محل سکونت و… هم قابل توجه هست، بنابراین هوا به دلیل اهمیت آن در طب سنتی ایرانی اسلامی اولین موضوعی ست که به آن پرداخته می شود.
خوردنی و آشامیدنی دومین اصل در سته ضروریه است که به نوع غذا، رنگ، بو و طعم آن پرداخته و اینکه چه زمان و چه چیزی با چه چیزی خورده شود و یا با چه چیزی خورده نشود و… می پردازد.
این که چه زمانی بخوابیم و خواب برای چه افرادی مضر و چه افرادی مفید و چه افرادی نباید خیلی بیداری بکشند و…..
اینکه میزان حرکت و فعالیت ما در شبانه روز به چه میزان بوده و چه میزان سکون و استراحت داشته باشیم.
-
استفراغ و احتباس
استفراغ از قبیل ادرار و مدفوع، چرک، عرق، مو، ناخن، قی، فصد، زالو، حجامت و …
-
اعراض نفسانی
ازقبیل غم، خنده، شادی، گریه، ترس، غضب و …
